"Vực thẳm của Hansi Flick" - Vì sao Barça chưa bẫy việt vị nhiều đến vậy?

Typography

Smaller Small Medium Big Bigger
Default Helvetica Segoe Georgia Times
Reading Mode

Có một thuật ngữ được truyền thông Tây Ban Nha trước trận El Clasico rạng sáng nay nhắc tới khi nói về chiến thuật đẩy cao tuyến thủ và tìm cách bẫy việt vị của Barça: “El abismo de Hansi Flick”, dịch ra là “Vực thẳm của Hansi Flick”. Thuật ngữ này ám chỉ khoảng trống mênh mông sau lưng hàng thủ Barça đặt ra, một chiến thuật vừa mạo hiểm, vừa là cái bẫy với các đối thủ, khi khoảng trống ấy là không thể cưỡng lại được.

Đa phần người hâm mộ trung lộ chỉ nói nhiều về bẫy việt vị này của Barça sau trận với Bayern Munich. Nhưng có một thực tế, đó đã là cách tiếp cận từ đầu mùa giải này của thầy trò Hansi Flick. Họ đã làm điều này trước mọi đối thủ ở LaLiga 2024/25. Sau trận đấu rạng sáng nay, thì tổng cộng Barça đã bẫy việt vị 77 lần sau 11 vòng đấu.

Vậy thì bao giờ chuyện Barça giăng bẫy việt vị sẽ dừng? Khi một công thức đang thành công, khó lòng thay đổi. Song, đa dạng hóa các lựa chọn bao giờ cũng hữu ích. Nói một cách rào trước đón sau thì thời gian sẽ chứng minh liệu việc đẩy cực cao tuyến thủ của Barça dưới thời Hansi Flick có tiếp tục phát huy hiệu quả hay không, tức Blaugrana có tiếp tục thành công với bẫy việt vị của mình hay không. Cũng như, liệu đây sẽ là cách tiếp cận trận đấu mang tính cả mùa giải hay tùy giai đoạn, hoàn cảnh. Bởi bóng đá theo thời gian luôn cho thấy sự thích nghi của nó, tức các đối thủ sẽ cố gắng tìm ra cách để đối phó và ở chiều ngược lại, Barça bấy giờ cũng sẽ cần thích nghi, đổi mới. Không nói thì Hansi Flick cũng biết.

Thực tế là với những gì Barça đã làm trước Bayern hồi giữa tuần, thì trước Real Madrid, thầy trò Hansi Flick tiếp tục lặp lại và gặt hái được kết quả như ý muốn. Nhìn nhận vấn đề khi đã xong (hindsight) bao giờ cũng dễ. Nhưng tôi tin với những fan Barça không thích mạo hiểm và yếu tim, hoặc chuộng thứ bóng đá với nhịp điệu chậm, nhưng chắc chắn kiểu Pep Guardiola, có lẽ quãng thời gian hiệp một tại Santiago Bernabeu mang đến cảm giác lo sợ, khi những tình huống dâng siêu cao tuyến thủ và bẫy việt vị của Barça có độ chênh vênh nhất định.

Nếu trong 6 lần bị thổi việt vị ở hiệp một, Mbappe thành công 1 lần và ghi được bàn thì sao? Biết là đang nói chuyện “nếu... thì...” nhưng hãy thử tưởng tượng xem sao. Chắc chắn sẽ có người tin rằng yếu tố quan trọng là may mắn, hay nói dân dã thì là “Barça chơi dao…”, vế sau thế nào thì ai cũng có thể điền vào tiếp.

Song, cũng một thực tế khác, cả hai trận trước Bayern và Madrid, dễ nhận ra Barça liền có một thế trận khác, hoặc chơi theo kiểu khác ở hiệp hai, với những điều chỉnh nhân sự, cụ thể là khi Frenkie De Jong vào thay Fermin Lopez: De Jong cầm nhịp ở đáy hàng tiền vệ cho phép Pedri chơi giữa hai tuyến đối thủ, trong khi Fermin chuyên đâm sâu. Nghĩa là, nhân sự quyết định cách chơi, bóng đá là của các cầu thủ. Giờ đây, với việc các nhân tố chấn thương từ đầu mùa như Gavi và De Jong trở lại, không loại trừ Hansi Flick sẽ có những ý tưởng khác, hoặc kết hợp chúng với phương thức đặt bẫy việt vị một cách linh hoạt.

Trở lại câu hỏi đầu bài đặt ra, vì sao Barça lại đang chơi bẫy việt vị nhiều? Có một nguyên tắc về “tấm chăn hẹp” đã luôn được nhắc đến trong bóng đá nhiều năm qua: che đầu thì hở chân, che chân thì hở đầu. Nghĩa là, nếu lựa chọn phòng ngự lùi sâu với khối đội hình thấp, đối thủ sẽ thoải mái triển khai bóng tuần tự từ phần sân nhà; nếu pressing tầm cao với khối đội hình dâng cao, đối thủ sẽ có thể khai thác khoảng trống phía sau tuyến thủ với những đường chuyền dài vượt tuyến.

Vậy thì trước tiên, ý tưởng hay sự lựa chọn của Hansi Flick là thu hẹp khoảng cách mà các cầu thủ cần di chuyển để gây áp lực lên bóng trước đối thủ. Các con số cũng cho thấy thành quả thu về: đến trước El Clasico, Barça chỉ cho các đối thủ có trung bình 2,8 chuỗi trên 10 đường chuyền ở LaLiga, so với 5 chuỗi ở mùa trước. Nói cách khác, Barça hiện đang pressing tốt hơn.

Tiếp đến, từ tham chiếu ở trận Bayern, thầy trò Carlo Ancelotti rõ ràng đã nhận thấy và biết cần làm gì. Trong cuộc họp báo trước trận, nhà cầm quân người Italia có nói: “Có thể họ sẽ dâng cao tuyến thủ. Khi đó, chúng tôi sẽ có phương án tấn công. Cũng có thể họ sẽ lùi sâu, và chúng tôi cũng biết cách để điều chỉnh. Tôi đã có một vài ý tưởng, nhưng tôi nghĩ không nên tiết lộ vào lúc này. Các bạn có thể xem trận đấu và sau đó nói cho tôi biết liệu tôi có sai hay không.”

Về phần mình, Hansi Flick, rõ ràng biết ông đang làm gì và cũng lường trước những nguy cơ: “Các đối thủ luôn có những tiền đạo rất nhanh, Madrid cũng vậy. Chúng tôi biết rõ những rủi ro, chúng tôi biết các đối thủ sẽ nhìn ra cơ hội, nhưng chúng tôi vẫn tin vào cách làm của mình. Nhiều HLV khác cũng đã chú ý đến điều này. Ý tưởng của chúng tôi là gây áp lực tối đa lên đối phương. Chúng tôi cần thu hẹp khoảng cách càng nhiều càng tốt. Toàn đội phải hoạt động như một khối thống nhất, không để lộ bất kỳ khoảng trống nào giữa các tuyến.”

Như tôi có chia sẻ sáng nay về các con số liên quan đến tốc độ đỉnh của các hậu vệ Barça so với các mũi tấn công của Madrid. Chênh lệch là rất lớn. Ví dụ, nếu chạy nước rút hết tốc lực, Vini sẽ bỏ xa Cubarsi gần 1m sau mỗi 10m.

Những gì diễn ra tại Santiago Bernabeu rạng sáng nay, đúng như những gì chúng ta có thể hình dung dựa trên các dữ kiện trên. Thậm chí trước trận, tôi tin rất nhiều người cho rằng, nếu Barça lại dâng cao và đặt bẫy việt vị, khác gì đang tạo điều kiện để Madrid phát huy sở trường.

Nhưng phải chăng sở trường của những Vini hay Mbappe chỉ là tốc độ? Tốc độ chỉ là một phần, cái chính là sự biến hóa trong những pha xử lý khi có bóng của những cá nhân này. Cho nên, khi nói Madrid rất đáng sợ ở khoản đưa bóng đến thẳng các mũi nhọn này, chúng ta nói về cách những Vini và Mbappe được đặt vào thế một-một. Mà trong nguyên tắc phòng ngự, các hậu vệ bị đặt vào thế một-một là thứ buộc phải tránh.

Vậy thì, có phải mục đích của việc dâng cao tuyến thủ và bẫy việt vị của Barça trước Madrid không chỉ nằm ở việc tìm kiếm lợi thế pressing tầm cao, mà còn là tránh để các hậu vệ phải đối đầu trực tiếp trước các mũi nhọn của đối thủ?! 10 lần Vini hoặc Mbappe đối đầu trực tiếp với bất kỳ hậu vệ nào trên thế giới hiện tại, bạn sẽ chọn đặt tiền vào ai?

Khi chọn đẩy cao tuyến thủ và bẫy việt vị, thứ duy nhất những Cubarsi, Inigo Martinez hay Kounde phải làm là canh đúng thời điểm để dâng lên hoặc lùi xuống trong thiết lập bẫy việt vị, xác định đúng tư thế thân người (thường là “side on body shape”, tức mở cơ thể song song ra đường biên dọc) để phòng ngự trước những tình huống “bóng được chặn” (“palla coperta”, hay “covered ball” – đối thủ chuyền bóng vượt tuyến được rảnh chân) và “bóng bị hở” (“palla escoperta”, hay “uncovered ball” – đối thủ chuyền bóng vượt tuyến bị gây áp lực). Qua quá trình tập luyện, tính đồng bộ có thể được thiết lập.

Trong khi, nếu phải đối đầu trực tiếp khi những Vini hay Mbappe có bóng trước mặt, khó lường là yếu tố không dễ để can thiệp, khả năng giành chiến thắng là không nhiều.

Tuy nhiên, mặt trái của chiến thuật này là khi đối thủ tung ra những đường chuyền vượt tuyến dành cho các máy chạy, những Cubarsi, Inigo Martinez hay Kounde luôn phải trong tư thế sẵn sàng xoay hông, lao về phía sau bất cứ lúc nào, vì ngày nay các trọng tài biên sẽ chỉ phất cờ hay không sau khi toàn bộ pha tấn công khép lại.

Khi các hậu vệ Barça dâng cao đến vạch giữa sân và cùng tiền đạo đối phương đua về phía rìa vùng cấm của thủ thành Inaki Pena, tất cả đang cùng giành giựt 36m cuối và lời giải về tính hợp lệ tính bằng centimet của pha tấn công (hay cú dứt điểm nếu thành bàn) có khi chỉ được đưa ra sau sự can thiệp của VAR. Sự chính xác có khi chỉ trong tích tắc và của một bước chân, nên rõ ràng, một lần nữa, rủi ro vẫn tồn tại.

Hãy nhớ lại hồi World Cup 2022, bấy giờ sau trận Argentina vs Croatia, chúng ta còn tranh cãi nhau xem Dejan Lovren hay Gvardiol, ai mới là người mắc lỗi khi một người thì chọn phòng ngự khoảng trống sau lưng hướng tới khung thành, một người thì chọn gài bẫy việt vị.

Thông thường, bảo vệ khoảng trống trước mặt khung thành luôn là ưu tiên hàng đầu. Nhưng mọi lẽ trên đời luôn tồn tại hai mặt. Bóng đá không gói gọn trong một cách nhất định nào đó, không cách nào được xem là ưu việt. Việc của các HLV là chọn tin vào điều gì. Barça của Hansi Flick chọn cách “chơi dao” ấy, và họ đến lúc này vẫn đang thuần thục. Bao giờ “đứt tay” thì... hạ hồi phân giải.