Barça chật vật thắng Sevilla: Công làm, thủ phá

Đến Barcelona với hành trang là 2 điểm có được sau 3 trận đấu cùng vị trí thứ 15 trên bảng xếp hạng, rõ ràng tất cả những điều đó là thấp hơn nhiều so với kỳ vọng của người hâm mộ đội bóng xứ Andalucia sau một mùa hè đầu tư mạnh mẽ nhờ vào khoản tiền có được từ thương vụ Navas sang Manchester City. Thế nên, mục tiêu của thầy trò Unai Emery trong chuyến làm khách lần này không gì khác hơn ngoài ít nhất 1 điểm để cải thiện vị trí của mình.

Như thường lệ, để đánh giá sơ bộ về ý đồ chiến thuật của 2 HLV, chúng ta cùng điểm qua đội hình ra sân của cả Barça và Sevilla.

Về phía đội chủ nhà, HLV 'Tata' Martino tung ra một bộ khung tương đối quen thuộc: Trong khung thành là vị trí bất khả xâm phạm của Victor Valdés, bộ tứ vệ Alves – Piqué – Mascherano – Alba, hàng tiền vệ 3 người trứ danh Iniesta – Xavi – Busquets. Điểm khác biệt duy nhất là sự xuất hiện của Tello trên hàng tấn công, bên cạnh bộ đôi Messi và Neymar Jr.

Thi đấu trên sân Camp Nou, Unai Emery thừa hiểu phòng ngự, thậm chí là phòng ngự tiêu cực là thượng sách hàng đầu. Ông bố trí sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1 cho Sevilla: Trong khung thành là thủ thành Beto, các hậu vệ Coke – Cala – Navarro – Moreno; 2 cầu thủ đá thấp nhất trên hàng tiền vệ đội khách là M'Bia và Rakitic, Emery cắm duy nhất Gameiro trên hàng công và hỗ trợ cho anh là bộ 3 Jairo, Cristoforo và Vitolo. Rất rõ ràng, Unai Emery muốn đảm bảo rằng ngoài thần may mắn, không ai có thể giúp Barça đe dọa khung thành được trấn giữ bởi Beto.

Những phút đầu tiên của trận đấu, Barça nhanh chóng nắm giữ thế chủ động. Điều này là một điểm nổi bật dưới thời 'Tata' Martino và được cải thiện qua từng trận đấu, bởi Barça thường là đội nhập cuộc kém và chậm chạp dưới thời Pep và Tito, trước khi chiếm quyền kiểm soát trận đấu. Tuy nhiên, Unai Emery là một HLV mang hơi hướng của thứ bóng đá thực dụng, Valencia dưới thời ông đã từng gây ra vô vàn khó khăn cho Barça trong mỗi lần đối đầu, và bây giờ đây, Sevilla cũng không phải là ngoại lệ. Ông kéo tiền vệ phòng ngự M'Bia xuống thấp và có lúc có cảm giác như anh chính là hậu vệ thứ 5 của đội bóng xứ Andalucia. Ngược lại, Rakitic được kéo vào trung tâm và anh chính là cầu thủ lợi hại nhất của Sevilla trong trận đấu này, bởi hầu hết mọi đợt tấn công nguy hiểm của Sevilla đều qua chân của tiền vệ người Croatia. Đó là chưa kể đến việc hàng tiền vệ của Sevilla cũng chủ động không dâng quá cao, ngay cả trong các đợt phản công. Điều này khiến các cầu thủ Barça dù nắm quyền kiểm soát thế trận nhưng cũng không thể quá hưng phấn việc xuyên thủng hàng phòng ngự có chiều sâu của Sevilla.

Sevilla cũng đã đá rất rắn trong hiệp 1, họ không ngại phạm lỗi thậm chí là những pha phạm lỗi có phần quyết liệt và kém fairplay. Điều này khiến các cầu thủ Barça cũng chẳng dám mạnh dạn mà đá, bởi lợi thế về thể lực thuộc về Sevilla, khi Barça có rất nhiều cầu thủ đã góp mặt trong loạt trận quốc tế tuần qua, nhiều người vẫn chưa có đủ 1 tuần để hồi phục thể lực. Rất nhiều những pha tấn công của các cầu thủ chủ nhà bị bẻ gãy bởi những cú vào bóng mang tính triệt hạ của đội khách. Hậu vệ trái Jordi Alba đã gặp chấn thương và phải sớm rời sân nhường chỗ cho Adriano. Mặc dù trọng tài Fernadez tỏ ra không hề... tiếc thẻ nhưng tình trạng này vẫn diễn ra cho đến cuối hiệp 1 trận đấu.

Tuy vậy, dù thừa quyết liệt nhưng các hậu vệ của Sevilla đã chơi không thật sự tốt, đặc biệt là vị trí cánh phải của bộ đôi Coke và Cala. 2 cầu thủ này đã gặp phải vô vàn khó khăn trước những pha đi bóng đầy kỹ thuật của Neymar. Hầu như không có khả năng ngăn cản tiền đạo người Brazil, cả 2 phải cần đến sự trợ giúp của M'Bia. Bởi ở cánh trái, ngoài Neymar còn có một Iniesta tinh tế trong từng pha xử lý. Barça đã liên tục khoét sâu vào vị trí này. Liên tiếp những cơ hội nguy hiểm xuất hiện ở cánh trái xuất phát từ những pha uy hiếp của Tello, Messi. Nếu không có may mắn và sự xuất sắc của thủ thành Beto, lưới của Sevilla đã rung lên không dưới 2 lần. Beto cũng đã chứng tỏ vì sao anh có thể đẩy Javi Varas lên băng ghế dự bị để trở thành Palop thứ 2 của Sevilla.

Nhưng rồi cuối cùng thì điều gì đến cũng phải đến: Phút thứ 36', Adriano đi bóng thoải mái bên cánh trái rồi tạt vào để Alves âm thầm băng lên đánh đầu tung lưới thủ thành Beto, khai thông thế bế tắc cho Barça. Trong tình huống này, M'Bia đã không thể theo kèm được Adriano còn bộ đôi Coke – Cala lại quá bị động trong việc cản phá khi phải luôn để mắt đến Neymar và Iniesta.

Có được bàn thắng, Barça thi đấu có phần thoải mái và linh hoạt hơn trong những phút còn lại của hiệp 1. Đáng ngạc nhiên là ở bên kia chiến tuyến, Unai Emery vẫn bình thản chỉ đạo các học trò tiếp tục lùi về bảo vệ khung thành của Beto, đặc biệt là việc ông kéo cả Rakitic về rất sâu trước vòng 16m50 để tham gia phòng ngự. Điều này khiến tôi phải tự đặt dấu hỏi, rằng liệu có phải ông đã có cho mình "phương án B" trong trường hợp bị dẫn trước và điều gì đang chờ đợi Barça ở hiệp 2?

45 phút của hiệp 2 cũng là 45 phút cao trào của vở bi hài kịch mang tên "Công làm - Thủ phá" ở sân khấu Camp Nou. Đó là một cuộc rượt đuổi tỉ số ngoạn mục với một kết thúc tưởng chừng như chỉ có trong những quyển truyện tranh về bóng đá của Nhật Bản như Tsubasa hay Jindo.

Bước vào hiệp thi đấu thứ 2, Unai Emery đã lập tức thay đổi đấu pháp: ông chỉ đạo các học trò dâng cao hơn và áp sát ngay khi các cầu thủ Barça có bóng. Sevilla chuyển sang đá 4-4-1-1 và mấu chốt vẫn là Ivan Rakitic: tiền đạo người Croatia bây giờ là người đá cao nhất trên hàng tiền vệ của Sevilla, ngay phía sau tiền đạo cắm Gameiro. Lối chơi của Sevilla vốn dĩ xoay quanh Rakitic và vị trí của anh cũng cho chúng ta thấy được đấu pháp của Emery: Sevilla chuyển từ phòng ngự chủ động sang phòng ngự phản công với một mối đe dọa vô hình dành cho khung thành của Victor Valdés.

Tuy nhiên, một lần nữa, sự ngờ nghệch đến kỳ lạ của hàng phòng ngự lại phá hỏng những tính toán chiến thuật "tinh vi" của Unai Emery. Các cầu thủ Sevilla liên tục mất bóng gần khu vực 16m50 cũng như mắc khá nhiều lỗi vị trí. Vẫn cánh trái, vẫn Neymar và vẫn những pha xử lý kỹ thuật quen thuộc, có không dưới 3 lần tiền đạo trẻ người Brazil bỏ Cala và Coke lại phía sau.

Chỉ tiếc, ở bên cánh đối diện, Cristian Tello lại không có một phong độ cao và chơi dưới sức khiến cánh phải của Barça hầu như tê liệt. Dani Alves không thể dâng quá cao như trong hiệp 1 khi mà Unai Emery chỉ đạo các học trò nhồi bóng sang bên cánh trái trong những đường phản công của Sevilla. Điều này đã giúp cho Sevilla hạn chế rất nhiều những tình huống nguy hiểm xuất phát từ những pha tham gia tấn công của Alves.

"Kẻ tám lạng, người nửa cân", Unai Emery giỏi tính toán thì Gerardo Martino cũng chẳng phải "tay mơ". HLV người Argentina yêu cầu Messi đá dạt sang cánh phải và để tạo ra sức ép nhằm hạn chế các hậu vệ của Sevilla tham gia tấn công, trong khi đó, Xavi được chơi bó vào trong và giữ vai trò điều phối, luân chuyển bóng giữa tuyến tiền vệ và tiền đạo, đó là lý do vì sao chúng ta thấy hầu như mọi đường bóng của Barça trong hiệp 2 đều qua chân tiền vệ mang áo số 6. Một thế trận giằng co được tạo ra với lợi thế về thế trận thuộc về Barça, còn lợi thế về... quân số thuộc về Sevilla – khi mà Tello như biến mất trên sân.

Phút 65, một pha bóng gây tranh cãi đã diễn ra khi Cala bật cao đánh đầu từ quả phạt góc đưa bóng đi tung lưới khung thành Victor Valdés nhưng trọng tài đã nói không với bàn thắng dành cho đội khách bởi ông cho rằng Alves đã bị Cala phạm lỗi trong pha tranh chấp trên không. Xem lại tình huống này có thể khẳng định quyết định của trọng tài là chính xác bởi Cala đã có tình huống đẩy sau đối với Alves, phản ứng không quá quyết liệt của các cầu thủ Sevilla cũng cho thấy họ đồng ý với quyết định của trọng tài. Tuy nhiên, đó chính là hồi chuông cảnh báo dành cho hàng phòng thủ Barça, đặc biệt là trong những pha bóng bổng.

Trước đó 2 phút, Alexis Sanchez đã được tung vào sân thay cho Tello thi đấu mờ nhạt. Cũng từ đây, những đường lên bóng của đội chủ nhà trở nên linh hoạt hơn bởi bóng được nhồi đều sang 2 cánh và sự nguy hiểm cũng tăng theo. Alexis Sanchez tỏ ra vô cùng năng nổ trong những pha tranh chấp bóng, vì thế, hàng tiền vệ của Sevilla lại một lần nữa bị đẩy lùi sâu về phía khung thành Beto, bởi ngay cả những pha phối hợp bên phần sân nhà, họ cũng không thể thực hiện trơn tru trước lối chơi pressing triệt để của các cầu thủ Barça.

Một tình tiết đáng chú ý là Unai Emery đã rút M'Bia rời sân và vào thay anh là cầu thủ được xem là Chopin của đất nước Ba Lan: Piotr Trochowski. Trochowski vào sân và Ivan Rakitic được kéo lùi lại vị trí tiền vệ trung tâm và hoạt động rộng hơn. Tuy nhiên như vậy, hàng phòng ngự từ xa của Sevilla lại trở nên yếu hơn bởi Trochowski là một tiền vệ có thiên hướng tấn công.

Sau tình huống "chết hụt", Barça như bừng tỉnh, các cầu thủ bắt đầu thi đấu quyết tâm hơn khi ý thức được 1 bàn chưa bao giờ là khoảng cách an toàn. Neymar, Alexis bắt đầu khuynh đảo 2 cánh của Sevilla, đồng thời Messi lùi về đá tự do hơn và đôi lúc anh thi đấu như một tiền vệ bên cạnh Xavi, Iniesta. Điều này khiến các hậu vệ của Sevilla trở nên bị động trong những tình huống đeo bám. Nếu tiếp tục duy trì một thế trận như vậy, sẽ chẳng có cơ hội nào cho Sevilla hi vọng về 1 điểm rời khỏi Camp Nou.

Trong tình thế không còn gì để mất, Emery tung con át chủ bài Marko Marin – bản hợp đồng đắt giá từ Chelsea – vào sân. Và không biết là vô tình hay hữu ý, đây lại trở thành sự thay đổi người giá trị nhất của Sevilla.

Tuy nhiên, trước khi Marko Marin kịp phát huy khả năng của mình, Sevilla đã phải nhận bàn thua thứ 2. Đó là pha phối hợp tuyệt vời giữa bộ 3 Messi – Cesc – Neymar mà tiền đạo người Argentina là người khởi xướng, cũng là người kết thúc. Tình huống này cũng chứng minh sự lõng lẽo của hệ thống phòng ngự bên phía Sevilla khi các hậu vệ để Messi thoát qua quá dễ dàng, trong khi Neymar thì hoàn toàn tự do và không bị ai kèm cặp.

2 bàn dẫn trước trong khi trận đấu chỉ còn khoảng 15 phút là quá an toàn cho Barça. 'Tata' Martino bắt đầu chỉ đạo các học trò lui về phòng ngự để bảo vệ thành quả. Barça một lần nữa chuyển sang sơ đồ 4-1-3-2 với chỉ Neymar và Alexis đá tiền đạo, còn Messi lui về hợp cùng Xavi – Cesc tạo thành hàng tiền vệ 3 người – cũng là một hệ thống phòng ngự từ xa ngay trên phần sân của Sevilla.

Thế nhưng cũng giống như Unai Emery, những toan tính của Martino bị phá vỡ bởi chính các học trò của ông. Hàng thủ quá lóng ngóng đã khiến Barça phải nhận 2 bàn thua liên tiếp vào các phút 80 và 89. Nếu bàn thua đầu tiên từ cú sút không thể cản phá của Ivan Rakitic xuất phát từ một pha phản công mẫu mực của Sevilla thì bàn thua thứ 2 là hậu quả của việc chống bóng bổng quá kém khi Coke thoải mái vô lê tung lưới Valdés trong tư thế không người kèm. Trong cả 2 bàn thắng của Sevilla, chúng ta đều dễ dàng thấy được 2 sự thay đổi người của Unai Emery là Trochowski và đặc biệt là Marko Marin đã phát huy hiệu quả như thế nào.

Đến lúc này, tưởng chừng như 2 điểm sẽ tụt khỏi tay thầy trò 'Tata' Martino thì Lionel Messi đã lại chứng tỏ giá trị của mình. Khi đồng hồ chuyển sang phút bù giờ thứ 3, Messi có pha đi bóng quyết tâm bên cánh phải, vượt qua sự truy cản của Alberto Moreno và thực hiện đường chuyền vào trong, trong tình huống hỗn loạn, bóng tìm đến chân của Alexis Sanchéz và tiền đạo người Chile đã ra chân dứt điểm nhanh mang về bàn thắng quý như vàng, ấn định chiến thắng nghẹt thở 3–2 cho Barça.

Một trận đấu đầy kịch tính kết thúc và Barça đã giữ lại Camp Nou trọn vẹn 3 điểm cùng ngôi đầu bảng xếp hạng với điểm số ngang bằng Atletico Madrid. Tuy nhiên, khi mà sự kịch tính đó được 2 đội tạo ra từ việc "công làm, thủ phá", thì rõ ràng 'Tata' Martino vẫn còn quá nhiều điều phải lo, nhất là hàng phòng ngự thiếu chặt chẽ và thừa sai lầm của Barça. Bởi trong những trận đấu với những đối thủ lớn hơn, những sai lầm đôi khi là không thể sửa chữa.

Martino đã thay đổi bộ mặt của Barça rất nhiều từ khi lên nắm quyền, về cả con người lẫn lối chơi. Ông cũng đang sử dụng tương đối hợp lý từng cầu thủ trong đội hình. Thế nhưng khi mà những nỗi lo ở hàng thủ vẫn còn đó, thì tóc của ông ắt hẳn còn phải bạc nhiều.