FC Barcelona là một đội bóng, hơn thế nữa, nó là một thiết chế của bóng đá Tây Ba Nha. Hơn 100 năm đã trôi qua kể từ ngày thành lập và Barça đã trở thành một tình cảm lớn lao trong trái tim của những người yêu bóng đá chân chính. Đội bóng ấy đã chiến thắng, đã thất bại, đã trải qua bao giây phút thăng trầm và những giây phút khốn khó trầm mình trong hiểm nguy. Nhưng nó vẫn đứng đấy, sừng sững như tượng đài của một tình yêu quê hương xứ sở bao la. Barça còn hơn cả một đội bóng, đó là tinh thần dân tộc của người Catalan...

...Chỉ 12 người có mặt trong lễ thành lập CLB vào 1 ngày cuối tháng 11/1899. Ít ai trong số họ nghĩ rằng một thế kỷ sau, số Barçamania trên thế giới đã nhiều hơn con số ấy hàng triệu lần. Có rất nhiều giai thoại kể về Barça trong ngày thành lập ấy, mà hầu hết là về màu áo của câu lạc bộ. Có giai thoại kể rằng màu áo của Barça là màu áo câu lạc bộ đầu tiên mà Gamper thi đấu. Một giai thoại khác cho rằng màu áo ấy trùng với màu cờ của bang Ticino, nơi chôn nhau cắt rốn của Gamper.

Với Gamper làm đội trưởng và thủ quỹ, Walter Wild làm chủ tịch đầu tiên, Barcelona mở đầu lịch sử của mình bằng trận thua 0-1 trước đội bóng của người Anh đang sống tại Barcelona vào ngày 8/12/1899. Và trận đấu đầu tiên ngoài địa giới Catalan là với FC Madrid (Real Madrid sau này), lúc đó cũng mới thành lập vào tháng 5/1902 và trận đấu đó Barça thắng 3-1 mở đầu cho những cuộc đối đầu giữa 2 câu lạc bộ kình địch trong suốt chiều dài lịch sử. Trước khi giải vô địch Tây Ban Nha ra đời, Barça là đội bóng chơi hay nhất. Những năm 1920 chứng kiến Barça vươn tầm ảnh hưởng của mình ra khắp cõi Tây Ban Nha đến mức chính quyền trung ương phải lo ngại. Zamora là người đứng trong khung thành, Joseph Samitier và cầu thủ người Philippines Paulino Alcantara trở thành những sát thủ ghi bàn thiên bẩm. Barça trở thành hung thần cho các đội bóng Tây Ban Nha khác. Alcantara sau này trở thành tiền đạo khủng khiếp nhất của Tây Ban Nha trước thế chiến 2. Ông đã ghi được tới 356 bàn thắng trong 357 trận đấu.

Barca trở thành nhà vô địch đầu tiên khi giải Liga được thành lập vào năm 1929 và kể từ đó cho đến nay chưa bao giờ xuống hạng 2 cũng như chưa bao giờ tụt khỏi các thứ hạng đứng đầu với một bảng thành tích đáng nể trọng. Nhưng cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới và sau đó là cuộc nội chiến bắt đầu đã buộc Barça phải bán đi những cầu thủ hay nhất của mình. Chế độ Franco căm thù đội bóng giương cao ngọn cờ của xứ Catalan. Không chỉ gạt bỏ tất cả những gì liên quan đến địa phương, chẳng hạn như ngôn ngữ, Franco còn đưa một người thân cận lên chức chủ tịch CLB và đổi tên Barça thành "Club de Fútbol Barcelona" theo đúng tiếng Tây Ban Nha. Những năm 50 đánh dấu 1 thời đại mới trong lịch sử CLB với những cầu thủ Hungary như Kubala, Czibor, Kocsis và những cầu thủ Tây Ban Nha như Luis Suarez, Barcelona giành đuợc những danh hiệu đầu tiên ở châu Âu. Một cú đánh đầu bằng vàng của Evaristo đã gạt Real ra rìa ở cúp C1 năm 1961. Nhưng sai lầm ngớ ngẩn của thủ thành Ramallets đã dâng chiếc cup cho Benfica, lúc đó còn vô danh. Đó là trận chung kết C1 đầu tiên của Barca, chiếc cúp mà mãi 31 năm sau mới về với chúng ta. Đấy là thời kì huy hoàng của câu lạc bộ, trong vòng 13 năm chúng ta đạt được 6 chức vô địch Liga, 5 cúp nhà vua và 2 cúp hội chợ (tiền thân của cúp C3 hay là UEFA sau này).

Thành công của Barça ở trong nước không làm người ta thoả mãn. Tiền đổ ra như nước nhằm phục vụ những tham vọng chiến thắng. Và rất nhiều những ngôi sao sáng nhất, những HLV tài ba nhất của bóng đá thế giới đã đến đây với mục tiêu chinh phục cả thế giới. Rinus Michels, Diego Maradona, Cesar Menotti, Terry Venables và những chàng trai người Anh như Linerke, Hughes. Vẫn trắng tay, Dudacam "tay nhựa" là người đã dập tắt ước mơ của Barça đối với cúp C1 khi đã đẩy được 4 quả Penalty trong trận chung kết ngay tại Camp Nou. Một thảm hoạ. Và cuối cùng Cruyff đổ bộ xuống đây vào một ngày mùa thu năm 1988 để mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử câu lạc bộ. Cú sút khủng khiếp của Koeman một đêm Wembley kỳ ảo tháng 5/1992 đã đem đến chiếc cúp châu Âu duy nhất còn thiếu trong lịch sử mà Barça đã đeo đuổi suốt 40 năm. Ngôi đền thiêng của Barça đã mở ra với huyền thoại người Hà Lan, với những chiến công mà không ai có thể lặp lại được cho đến tận bây giờ. Có thể tổng kết lại Barça dưới thời đấy qua phát biểu của Fernando, một cựu cầu thủ của Valencia: "Bạn không thể thắng đuợc Barça đâu. Thứ nhất, họ lúc nào cũng có nhiều bóng. Thứ hai, họ khoẻ hơn chúng ta và thứ ba, họ chạy như những thằng điên".

Những năm đầu thế kỷ 21, Barça chìm trong khủng hoảng niềm tin. Công cuộc Hà Lan hóa Barça đã biến đội bóng thi đấu chật vật cũng giống y như cơn lốc màu da cam thể hiện ở các giải đấu. Năm 2003, Laporta tiếp nhận câu lạc bộ và từ đây mở ra một trang mới cho lịch sử Barça khi câu lạc bộ đạt được những bước tiến nhảy vọt về tài chính, ngoại giao và số lượng hội viên gia tăng kỷ lục. Đi kèm với đó là việc Barça đã biết đến chiến thắng ở Liga sau nhiều năm thất vọng. Rồi trong một đêm Paris đáng nhớ, Barça lần thứ hai giành được chiếc cúp danh giá nhất châu Âu. Thời kỳ này ghi dấu ấn các cá nhân người Brazil trong đội hình đã mang đến cho Barça một lối chơi ngẫu hứng và tổng lực. Nhưng đó chưa phải tinh hoa nhất. Năm 2008, Barça chứng kiến sự xuất hiện của một con người huyền thoại và sau này đã trở thành một huấn luyện viên huyền thoại mang tên Josep Guardiola. Cựu đội trưởng đã mang đến những gì tinh hoa nhất của lối chơi tiki-taka truyền đạt cho các học trò và chỉ trong vòng 4 năm dẫn dắt, Pep đã giúp câu lạc bộ giành 14 chiếc cúp các loại trong đó có 2 chiếc cúp Champions League và giới thiệu cho toàn thế giới một ngôi sao mới được đánh giá là xuất sắc nhất trong lịch sử hơn 100 năm của Barça là Lionel Messi (Argentina).