Trái tim vùng tối: Bao giờ đén Tết Congo?
Trong khi lần đầu 1 quốc gia châu Phi là Ma rốc vào bán kết bóng đá thì Trung Phi bát ngát lại đến mùa bất ổn. Khu vực này có 2 mùa là mùa thiếu ăn và mùa chạy loạn, giờ tại sao thì phải trở về thế kỷ 19 lúc thực dân Âu xâm chiếm lục địa này và chia cắt với nhau, giành giật nhau và đánh nhau qua 2 thế chiến và 1 chiến tranh lạnh. Đầu thế kỷ nàyn, trung tâm Congo trải qua cái gọi là Thế chiến Châu Phi, gồm 9 quốc gia và 30 lực lượng võ trang tẩn nhau chí mạng.
Bao nhiêu mạng? Trong 5 năm, 1998-2003, số người chết trực tiếp vì bị xe tăng cán hay ăn đạn lên đến 350.000. Vậy cũng là nhiều nhe, nhưng số chết gián tiếp do chiến tranh gây ra, mất mùa loạn lạc và bỏ chạy vô rừng bị cọp tha lên đến 5 triệu. Chuyện cọp tha là có thiệt chẳng phải đùa, bố mẹ sợ trẻ con bị giặc bắt, thằng lớn dắt thằng bé và con chị bồng đứa em, cả trăm trẻ thành đoàn kéo nhau đi bỏ trốn. Mày làm rớt em xuống suối cá sấu nó ăn thịt! Thì tui trượt chân, còn anh ham đánh bi để cho linh cẩu cắn thằng nhỏ thì sao? Đi về tôi sẽ méc ba má! Mày giỏi thì méc đi, tao nói mày nghe, ba má chết hết rồi! Nguyên làng chết luôn, giờ mày muốn méc ai!
Hiện nay Burundi, Rwanda, Uganda tiếp tục ủng hộ lực lượng chống chính quyền là M23 và M23 sau 1 thời gian ngưng chiến bèn mừng giáng sinh 2022 bằng cách bặt đèn lấp lánh và đẩy quân tiến về Goma là 1 TP hơn 1 triệu dân. Khu vực chung quanh như vậy lại gồng gánh 400.000 người kéo nhau đi dã ngoại. Tai sao họ phải chạy? Để có thực phẩm chẳng hạn, vì thứ đó cần thiết hơn là sô cô la ngày tết. Vì cuối tháng 11, M23 mới giết tập thể 130 dân làng người già em bé và hiếp 60 phụ nữ theo Lực lượng Bảo an LHQ.
Nhưng Phi châu xa vời, các bạn này có chạy cũng đâu đến được biên giới Âu hay là Mỹ nên nào ai cần biết.
Quân đội Trung ương Congo dù dưới chế độ nào thì cũng nổi tiếng dễ tánh. Thấy ì ầm là họ tránh! 1997, trong trận đánh cuối cùng của chiến tranh Congo lần thứ nhất, địch đến bờ sông cách thủ đô 100km. Tướng Mahele, Tham mưu trưởng, hỏi các tư lịnh đang họp, ai muốn hàng đứng sang bên trái, ai muốn đánh đứng sang bên phải. Phía phải chỉ có 2 người, là đại diện quân tỵ nạn Tutsi vì họ tỵ nạn không về nước được và chỉ huy lính đánh thuê Ukraine vì nghề của họ là đánh mướn chứ đâu phải là lính hàng mướn! Ông Mahele chán mớ đời trở về thủ đô bèn bị sư đoàn bảo vệ tổng thống giết!